LÀM THẾ NÀO ĐỂ GTCC AN TOÀN HƠN CHO PHỤ NỮ VẤN ĐỀ KHÔNG BIÊN GIỚI

VẤN ĐỀ KHÔNG BIÊN GIỚI

Khi hỏi bất kỳ nhóm phụ nữ nào về việc họ có cảm thấy an toàn trên phương tiện giao thông công cộng bạn sẽ nhận được câu trả lời không quá bất ngờ. Tại Mexico City, 64% phụ nữ cho biết họ đã bị đụng chạm hoặc quấy rối khi sử dụng phương tiện công cộng. Đối với hệ thống tàu điện ngầm của New York, 63%  phụ nữ được khảo sát đã đề cập đến trải nghiệm cá nhân về quấy rối. Có nhiều thống kê đưa ra con số đáng quan ngại về an toàn giao thông của phụ nữ trên khắp thế giới - ĐÓ LÀ MỘT VẤN ĐỀ KHÔNG BIÊN GIỚI.

Vận chuyển không an toàn không chỉ khiến phụ nữ giảm số lượng chuyến đi của họ; làm giảm thu nhập hộ gia đình, vì giao thông không đầy đủ hạn chế phụ nữ tiếp cận với các cơ hội việc làm và giáo dục đầy đủ. Mất an ninh trong quá trình quá cảnh cũng gây tác động tiêu cực cho phụ nữ.

Nữ giới không nên được coi là một nhóm đồng nhất. Thực tế, nữ giới cũng như các nhóm khác được phân chia thành nhiều nhóm dựa trên: tình trạng khuyết tật, thu nhập, tuổi tác, giới tính và các yếu tố kinh tế xã hội khác. Điều này có nghĩa là không phải tất cả phụ nữ đều dễ bị tổn thương như nhau đối với tội phạm hoặc bạo lực trên phương tiện giao thông công cộng. Bên cạnh đó, nam giới hoàn toàn cũng có thể là nạn nhân.

Có nhiều tranh cãi xung quanh giải pháp an toàn cho phụ nữ khi sử dụng phương tiện GTCC. Trong thế giới ứng dụng, có những dịch vụ giống như Uber riêng cho phép phụ nữ chọn tài xế nữ. Ứng dụng Safr , hiện chỉ mời và có trụ sở tại Boston, cam kết trả tiền cho các tài xế nữ của họ nhiều hơn tiêu chuẩn ngành. Tuy nhiên, điều đó lại khiến họ phải đối mặt với những thách thức pháp lý xung quanh việc có phải họ đang phân biệt đối xử dựa trên giới tính; những thách thức như vậy đã khiến những nhà phát triển khác chùn bước.

Ngoài ra còn có các ứng dụng ở Ấn Độ, Yemen, Lebanon và các quốc gia khác cung cấp dữ liệu trên các khu vực an toàn, bao gồm các trạm giao thông. Chúng bao gồm Safecity, thu thập và lập bản đồ các báo cáo về quấy rối và bạo lực của phụ nữ.

Vấn đề này không chỉ giới hạn trong các ứng dụng. Nổi tiếng, Mexico City đã phân phát những chiếc còi chống tấn công cho nữ hành khách tàu điện ngầm. Nhìn chung, các hệ thống báo cáo tấn công rất tốn thời gian và nguy hiểm, đặc biệt là đối với những phụ nữ có thu nhập thấp, những người không đủ khả năng để mất thời gian và tiền bạc đến các đồn cảnh sát.

Một giải pháp thường được đề xuất nhưng gây tranh cãi là giao thông công cộng phân biệt giới tính. Hơn một thế kỷ trước, Đường sắt Hudson và Manhattan đã thử nghiệm những chiếc xe chỉ dành cho phụ nữ. Ngày nay, Tokyo, Rio de Janeiro và Dubai là một trong những thành phố có khoang tàu, xe buýt hoặc taxi chỉ dành cho phụ nữ. Thành phố Hồ Chí Minh là thành phố đầu tiên tại Việt Nam cung cấp hệ thống xe buýt dành riêng cho nữ giới nhằm chống lại tình trạng quấy rối khi sử dụng phương tiện GTCC.

Cảng Moresby là một. Thủ đô Papua New Guinea có mức độ quấy rối và bạo lực cao. Lizzette Soria, người quản lý Chương trình giao thông công cộng an toàn cho phụ nữ và trẻ em gái của UN cho biết, đối với phụ nữ, lên xe buýt ở Port Moresby có nghĩa là sẽ bị quấy rối tình dục. Soria cho biết thêm về ba chiếc xe buýt chỉ dành cho phụ nữ ở Port Moresby chỉ là chiến lược ngắn hạn vì mục tiêu dài hạn là làm cho giao thông công cộng an toàn hơn cho mọi người. Một số người cho rằng xe buýt chỉ dành cho phụ nữ chỉ là phương án giải quyết được bề nổi của vấn đề, tuy nhiên, nhiệm vụ đầu tiên là làm cho phụ nữ và trẻ em gái an toàn. Một lợi thế của xe buýt phân biệt giới tính là sử dụng làm không gian an toàn để chia sẻ thông tin về quyền phụ nữ.

Một chiếc xe buýt chỉ dành cho phụ nữ ở Port Moresby. Tín dụng hình ảnh: UN Women / Marc Dozier

Đàn ông và phụ nữ thường có sở thích khác nhau cho các biện pháp an toàn. Một nghiên cứu từ Bộ GTVT Vương quốc Anh cho thấy phụ nữ thích có nhân viên an ninh hơn trên xe buýt, trong khi đàn ông thích camera quan sát. Nhìn chung, đàn ông có xu hướng hướng tới các giải pháp công nghệ, trong khi phụ nữ cảm thấy yên tâm hơn bởi sự hiện diện của con người, trong thời gian thực. Nguyên nhân là vì phụ nữ cảm thấy việc giám sát bằng video không giúp đỡ nạn nhân của tội phạm tại thời điểm vụ việc đang xảy ra.

Bên cạnh đó, phụ nữ hầu như đều mong muốn được hỗ trợ bởi hệ thống ánh sáng tốt. Đây là lý do tại sao các nhà lãnh đạo của các nhóm phụ nữ trong nghiên cứu Loukaitou -Sideris' cho hệ thống tàu điện ngầm ở Washington, DC, điểm cao cho an toàn.Loukaitou -Sideris cũng ca ngợi Toronto và London vì đã phát triển chính sách vận chuyển của họ với cả nam giới và phụ nữ.

Ánh sáng xung quanh nhà ga xe lửa Toronto. Hình ảnh: SimonP // CC BY-SA 3.0

Tuy nhiên, nói chung, việc mở rộng hàng ngũ các nhà điều hành vận tải, nhân viên an ninh và các nhà hoạch định giao thông là nữ giới và giúp hành khách thuận tiện hơn trong việc báo cáo quấy rối và tấn công - giúp tăng độ nhạy cảm của hệ thống với vấn đề an ninh GTCC.

Giao thông công cộng bị hạn chế về kinh phí . Đó là một lý do khiến các nhà hoạch định chính sách đưa ra các giải pháp công nghệ như camera quan sát phổ biến hơn như tăng biên chế. Tuy nhiên, không phải tất cả các giải pháp mà phụ nữ ủng hộ cần phải tốn kém. Nút hoảng loạn trên xe buýt, được thử nghiệm ở New Delhi, là một ví dụ. Một điều nữa là cho phép xe buýt dừng tại các điểm yêu cầu bởi cá nhân hành khách, được cung cấp tại Toronto và Montreal, nơi mọi người được phép thoát khỏi xe buýt ở những nơi không phải là điểm dừng được chỉ định.

Cũng có những cách để tối ưu hóa việc sử dụng vốn có sẵn. Nghiên cứu Loukaitou -Sideris ở LA đã chỉ ra rằng một tỷ lệ nhỏ các điểm dừng xe buýt là điểm nóng về tội phạm trên cơ sở giới. Tập trung xử lý các điểm có tỉ lệ mất an toàn cao sẽ là một cách nhắm mục tiêu hiệu quả chi phí.

Tóm lại, các phương pháp đảm bảo an toàn cho phụ nữ được đánh giá là có hiệu quả có thể kể đến là: đảm bảo các nhóm như phụ nữ khuyết tật hoặc phụ nữ lớn tuổi không vô tình bị loại trừ; làm cho ngành nghề vận tải cân bằng hơn giới tính; Đừng mặc định các giải camera quan sát là biện pháp duy nhất; Hiểu rõ tầm quan trọng sự hiện diện của nhân viên xe búyt; Tránh đặt gánh nặng tài chính lên những phụ nữ có thu nhập thấp, những người có thể cần ưu tiên các nhu cầu cơ bản khác hơn sự an toàn của chính họ. 

Cuối cùng, điều quan trọng nhất mà một người lập kế hoạch vận chuyển GTCC có thể làm để cải thiện sự an toàn cho phụ nữ là lắng nghe nhu cầu của phụ nữ và trẻ em gái về an toàn khi tham gia GTCC; để nữ giới cảm thấy tự lập hơn và tự do hơn khi di chuyển quanh các thành phố của mình.

Hiền Nguyễn - Datramac